Κάθε χρόνο γράφονται εκατοντάδες βιβλία που προσπαθούν να κερδίσουν μία θέση στη βιβλιοθήκη και την καρδιά μας. Ως αναγνώστες βλέποντας τον τίτλο ενός βιβλίου, ψάχνουμε και προσπαθούμε να καταλάβουμε εάν αξίζει τον χρόνο μας.
Η Ηπειρώτισσα δημοσιογράφος Άννα Στεργίου, έχει δώσει δείγματα άριστης γραφής. Οι ιστορίες της, πραγματικές ή φανταστικές, διαβάζονται ευχάριστα κι έχουν πάντα κάτι ενδιαφέρον να δώσουν στους βιβλιόφιλους, μικρούς και μεγάλους. Μετά «Τα μάτια του φόβου» (εκδόσεις Λιβάνη) και το εμβληματικό πλέον, βιβλίο: «Τάσος Χαλκιάς: Το φύσημα του Θεού» (Εκδόσεις Μ. Σιδέρη) η καταξιωμένη δημοσιογράφος –συγγραφέας, μας παρουσιάζει δύο νέα βιβλία της. Το συναισθηματικό λογοτεχνικό μυθιστόρημα η «Κυρά του Δράκου» και το παιδικό «Οι περιπέτειες των Ατρόμητων της Μαργαριτοχώρας. Η κλοπή των λαγηνιών από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας». Και τα δύο από τις Εκδόσεις Κομνηνός.
Ας δούμε τι μας είπε:
κα Στεργίου
Αφού σας ευχηθούμε να είναι καλοτάξιδα τα δύο νέα σας βιβλία θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε τα εξής:
Παρουσιάζετε αυτό το διάστημα δύο ολοκαίνουργα βιβλία σας. Βιβλία μυθοπλασίας σε μία εποχή, που όλοι αναζητούν την αλήθεια. Μήπως τελικά οι αλήθειες είναι κρυμμένες στον μύθο και τα μυθιστορήματα και μας καλούν να τις ανακαλύψουμε; Ποια είναι η γνώμη σας;
«Κάθε μυθιστόρημα κρύβει κι αλήθειες κι αγωνίες και χαρές και διλήμματα. Ο μύθος μπορεί να στρογγυλεύει τα πράγματα, να δείχνει τις γωνίες, να υπογραμμίζει ή να υπονοεί πράγματα, που δεν μπορείς να πεις ανοιχτά. Όλες γενικά οι μορφές τέχνης παρουσιάζουν με διαφορετικό τρόπο τις μεγάλες αλήθειες της ζωής».
Για πρώτη φορά με το βιβλίο: «Οι περιπέτειες των Ατρόμητων της Μαργαριτοχώρας. Η κλοπή των λαγηνιών από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας» γράφετε κυρίως για τους μικρούς φίλους. Τι σας ώθησε να κάνετε αυτή την επιλογή;
«Κάθε βιβλίο είναι κι ένα πνευματικό παιδί. Έχει αγωνία, κόπο, χρόνο, όρεξη, μεράκι. Όμως, έχω μικρή αδυναμία στους Ατρόμητους, γιατί αφορούν στον γιο μου και την παρέα του. Ελπίζω οι μικροί φίλοι να το χαρούν και να ταυτιστούν με τους Ατρόμητους της Μαργαριτοχώρας. Πρόκειται για μία παιδική σειρά και τώρα κυκλοφορεί το 1ο βιβλίο. Αγαπώ πολύ τα παιδιά και με συγκινούσε πάντα η μαγεία των παλαιών παραμυθιών. Αν θέλουμε να χτίσουμε μία νέα γενιά, που θα είναι διαφορετική και καλύτερη από εμάς, θα πρέπει να ξαναδούμε τι πνευματική τροφή της δίνουμε και κυρίως τι παραδείγματα της δίνουμε εμείς.
Σήμερα «εισάγουμε ήρωες» από την Αμερική, την Ιαπωνία, την Κορέα. Δεν είναι κακό. Όμως, έχουμε ανάγκη κι από Έλληνες ήρωες. Θέλουμε μία νέα γενιά, τολμηρή, ικανή αλλά που να δίνει έμφαση στις ανθρωπιστικές αξίες, στον σεβασμό, στη φιλία, στη συνεργασία, στην ισότητα, στην ελευθερία. Αυτό το αξιακό πρότυπο πρεσβεύουν οι Ατρόμητοι. Είναι ένα βιβλίο, που αναγνωρίζει τα ταλέντα των παιδιών κι έχει ως παιδαγωγικό στόχο να τους δώσει αυτοπεποίθηση».
-Στα δύο τελευταία σας βιβλία «Η κυρά του Δράκου», και «Οι περιπέτειες των Ατρόμητων της Μαργαριτοχώρας. Η κλοπή των λαγηνιών από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας» υποκρύπτονται αλήθειες της εποχής που καλείται ν’ ανακαλύψει ο αναγνώστης; Τι κοινό έχουν αυτά τα δυο βιβλία;
«Οι Ατρόμητοι της Μαργαριτοχώρας» κι «Η κυρά του Δράκου» μιλούν με διαφορετικό τρόπο κι απευθύνονται σε διαφορετικές ηλικίες για τα στερεότυπα. Μιλούν για την αγάπη, τη φιλία, την ανάγκη συμβίωσης του ανθρώπου με το περιβάλλον. Οι Ατρόμητοι υπερτονίζουν θετικά τα μαγικά χαρίσματα των παιδιών. Αντίθετα, «Η κυρά του Δράκου» είναι ένα ερωτικό μυθιστόρημα, που υπερτονίζει τις αρνητικές συνέπειες των στερεοτύπων. Υπενθυμίζει πως μπορούμε να εγκλωβιστούμε σ΄ αυτά και να μη βλέπουμε μπροστά μας τον άνθρωπο, αλλά την εικόνα του, χωρίς να κάνουμε τον κόπο να κοιτάξουμε παραμέσα στην αγάπη του, στις ευαισθησίες του, τους φόβους του, τις αγωνίες του».
-Που σημαίνει;
“Στο βιβλίο «Η κυρά του Δράκου» συνυπάρχουν η ματιά της παλιάς και της σύγχρονης Κρήτης. Υπάρχει η ματιά της Ηπείρου από τη συγκάτοικο της κοπέλας, η ματιά της Πειραιώτισσας φοιτήτριας, η ματιά του Λαρισαίου φοιτητή. Όλοι λένε τη δική τους αλήθεια. Είναι ένα βιβλίο για τη σύγχρονη Κρήτη των αντιφάσεων, για τη διαστρωμάτωση των φοιτητών. Μιλά για τη ματιά του «Εθνογραφικού Άλλου», για το πως αντιλαμβανόμαστε δηλαδή τον άλλον, μέσα από τον καθρέφτη της δικής μας κοινωνίας. Ο Δράκος είναι βοσκός. Αυτή είναι η ζωή του. Όμως, είναι ταυτόχρονα κι ένα σύμβολο για τα μίντια, που αντιμετωπίζουν τους Κρητικούς του Μυλοποτάμου σχεδόν με πανομοιότυπο, στερεοτυπικό τρόπο. Όμως, οι βοσκοί δεν είναι όλοι ίδιοι. Υπάρχουν καλοί οικογενειάρχες, σοβαροί άνθρωποι, ειλικρινείς, καλοί φίλοι, με μία λαϊκή σοφία. Αλλά όλοι τσουβαλιάζονται διαχρονικά»”.
-Λέτε για τα ΜΜΕ και την εγκληματικότητα στα ορεινά της Κρήτης…
«Η παραβατικότητα κι η εγκληματικότητα είναι δυο διαφορετικά πράγματα αν κι όλα νομικά είναι εγκλήματα. Η καταστολή είναι η εύκολη λύση. Οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης μπορεί να είναι υπέροχοι άνθρωποι αλλά μπορεί να είναι και κατακάθια. Αυτό δεν συμβαίνει, επειδή είναι βοσκοί ή Κρητικοί. Σε κάθε γωνιά του πλανήτη υπάρχουν καλοί και κακοί άνθρωποι. Όμως, υπάρχει διαφορετική αίσθηση του Δικαίου στις κοινωνίες, που έχουν, ταυτόχρονα επιβιώσεις παραδοσιακών μορφών οργάνωσης. Αυτό όμως είναι σε ασυγχρονία με τη δικαιοσύνη του σύγχρονου αστικού κράτους. Ταυτόχρονα ο Δράκος εκφράζει με την τοποθέτησή του και την αδυναμία του αστικού κράτους να εκφράσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Το θέμα της δίκαιης απονομής δικαιοσύνης και στην ώρα της είναι κομβικό, όμως, και για να προχωρήσει η Ελλάδα».
-Το βιβλίο δηλαδή είναι μία απάντηση στη μιντιακή εικόνα για τους βοσκούς;
«Το βιβλίο αναφέρεται στις γκρίζες ζώνες των ανθρώπων. Μαθαίνουμε αν είμαστε καλοί ή κακοί, ανάλογα μ’ αυτό, που θα συναντήσουμε μπροστά μας. Υπάρχει ένας κοινωνικός καθρέφτης. Μαθαίνουμε στ’ αλήθεια, ποιοι είμαστε, την ώρα που θα μας τύχει η στραβή. Οι αξίες μας δοκιμάζονται τελικά στη συγκυρία. Εκεί κρίνεται κι ο Δράκος κι οι δράκοι, που έχουμε μέσα μας. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης γενικά έχουν σε μεγάλο βαθμό στοχοποιήσει τον Κρητικό βοσκό του Μυλοποτάμου ως παραβατικό άτομο χωρίς ωστόσο να δείχνουν την απαραίτητη ευαισθησία να βρουν τι συμβαίνει, πίσω απ΄ αυτό. Διαχρονικά υπήρξε φτώχεια στα ορεινά της Κρήτης. Υπήρχε μετανάστευση. Η φτώχεια πάντα φέρνει γκρίνια και παραβατικότητα. Μην κοιτάτε τις στρεβλώσεις των επιδοτήσεων. Η παράδοση κι η νεωτερικότητα, οι διαφορετικές κουλτούρες, η διαφορά στη διαστρωμάτωση συνυπάρχουν στην κοινωνία μας και συνθέτουν αυτό το πολύπτυχο της καθημερινότητάς μας».
- Ο Δράκος είναι τελικά η απεικόνιση αυτού του στερεοτύπου;
«Μία χαρακιά στο πρόσωπο του Δράκου αρκεί για να του αλλάξει όλη του τη ζωή. Δέχεται «μπούλινγκ», όπως θα λέγαμε σήμερα και στο τέλος αποδέχεται τον εαυτό του, όπως τον βλέπουν οι άλλοι. Ο Δράκος χτίζει σιγά – σιγά μία στρεβλή εικόνα για τον εαυτό του. Υπάρχουν και ψυχολογικοί και κοινωνικοί λόγοι. Όμως, η κοινωνία μας έχει την τάση να περιθωριοποιεί αυτό, που δεν είναι το πολιτικά ορθό. Αν μία γυναίκα ή ένας άντρας δεν είναι ψηλός, αδύνατος με χι αναλογίες είναι εξοβελιστέος. Δεν θα χαρεί το ίδιο ένας μπαμπάς, αν του φέρει η κόρη του για γαμπρό έναν γιατρό ή έναν βοσκό. Και μπορεί ο βοσκός να είναι ο καλύτερος άνθρωπος του κόσμου κι ο γιατρός ο χειρότερος. Μπορεί ο πρώτος να βγάζει περισσότερα χρήματα. Αλλά ο γιατρός, κάνει ένα επάγγελμα κύρους. Είναι θέμα κοινωνικής κινητικότητας κι ιεραρχιών».
-Κι ο Δράκος τι κάνει;
«Ο Δράκος αντιδρά. Κάποια στιγμή κουράζεται ν΄ αντιδρά κι απομονώνεται. Το βιβλίο όμως πάνω απ΄ όλα είναι μία ωδή στον έρωτα. Γιατί ο έρωτας, η μόρφωση κι ο χρόνος μπορούν να γκρεμίσουν τα στερεότυπα και ν΄ αλλάξουν τους ανθρώπους και τις κοινωνίες. Η φοιτήτρια διδάσκεται πολύ σημαντικά πράγματα από τον πρωταγωνιστή. Ας μην ξεχνάμε πως και στους πανεπιστημιακούς κύκλους υπάρχει κι ένας ελιτισμός, ο οποίος τελικά είναι υφέρπων ρατσισμός. Πέρα από το προφανές, δηλαδή τις εμμονές του Δράκου σε οπισθοδρομικές πρακτικές Δικαίου της διδάσκει το αυθεντικό. Τη φέρνει σ΄ επαφή με τη φύση. Δίχως να το συνειδητοποιεί είναι η αντιστροφή του Πυγμαλίωνα. Όμως, αυτοί οι δυο κόσμοι` αυτές οι δυο διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και κουλτούρες των ανθρώπων, που είναι σε ασυγχρονία, έρχεται η ώρα, που θα συγκρουστούν».
-Στο βιβλίο σας «Η κυρά του Δράκου» η αγάπη, όπως και η όμορφη Κρήτη, έχουν την τιμητική τους. Έχουμε δει πολλά μυθιστορήματα με το συγκεκριμένο ‘πάντρεμα’ (αγάπης και Κρήτης) να γίνονται bestseller.
«Το βιβλίο αυτό ξεκίνησε να γράφεται αρκετά χρόνια πριν. Μιλά για την Κρήτη, όπως μιλά η ίδια για τον εαυτό της, αλλά κι όπως τη βλέπουν οι άλλοι. Αφενός γιατί αγαπώ την Κρήτη αφετέρου γιατί ήθελα να δώσω μία γεύση από τη δική μας νιότη των φοιτητών της εποχής. Ο έρωτας είναι σε πρώτο πλάνο αλλά πίσω απ΄ αυτόν είναι οι νέοι της εποχής του ’90, που πια είναι γονείς ή και παππούδες. Είναι η γενιά, που απογοητεύτηκε από την πολιτική, που είδε να καταρρέουν χώρες κι άνθρωποι να γίνονται φτωχοί από τη μία μέρα στην άλλη. Είδε τις σοβιετικές δημοκρατίες με τα στραβά τους, να έχουν αξιοπρεπή υγεία και παιδεία αλλά έμαθε και για τη Σιβηρία. Υπάρχει μία Αμερική, που εξακολουθεί να θέλει να ηγεμονεύει τους πάντες. Διαθέτει πύργους και οικονομικά επιφανείς και την ίδια στιγμή άστεγους κι άρρωστους, που τους πετά στα σκυλιά. Μόνο ο Ομπάμα προσπάθησε να κάνει κάτι γι΄αυτούς τους ανθρώπους. Προέρχομαι από μία γενιά πολιτικά ορφανή, γιατί ούτε το ένα την εξέφραζε, γιατί είχε θέματα ελευθερίας ούτε το άλλο, διότι το καπιταλιστικό όνειρο, παρά τις όποιες lifestyleφαντασιώσεις, είναι μία ουτοπία, διότι έχει κοντά ποδάρια.».
-Εσείς όμως δεν φαίνεστε να είστε πολιτικά ορφανή…
«Ως δημοσιογράφος οφείλω να βλέπω ψύχραιμα τα γεγονότα αλλά είναι αληθές πως όλες οι μεγάλες τομές στην ελληνική ιστορία, μ΄ εξαίρεση την είσοδο στην ΕΟΚ, από την Κεντροαριστερά έγιναν. Γιατί όποιος έχει τα πάντα, δεν θέλει να κάνει αλλαγές. Θέλει να κρατήσει παγιωμένο ένα στάτους κβο. Από την άλλη πλευρά κι η κυβερνώσα Αριστερά πρέπει να μη φοβάται, που ωριμάζει. Το ΠΑΣΟΚ κυβέρνησε πολλά χρόνια γιατί δεν φοβόταν τις αλλαγές. Τις έπαιρνε τις αγκάλιαζε, τις ξεφλούδιζε και κρατούσε αυτό που έπρεπε. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όμως ήταν δύσκολο, για να το αντέξει. Η πολυδιάσπαση, οι ηγεμονισμοί, οι μικροανταγωνισμοί κι οι φράξιες στην κεντροαριστερή πολυκατοικία βολεύουν μόνο τη δεξιά παράταξη, η οποία έχει ανάγει την επικοινωνία σε τέχνη και τρίβει τα χέριά της. Η γενιά μου διαψεύστηκε γιατί ο καπιταλισμός είναι ένα πυραμιδικό σύστημα. Σ΄ ένα πυραμιδικό σύστημα, δεν μπορούν όλοι να κερδίζουν. Κάποιος μπορεί να ξεχωρίσει και να είναι ψηλά αλλά αυτό σημαίνει πως κάποιοι τον σηκώνουν στην πλάτη τους».
-Το βιβλίο «Η κυρά του Δράκου» αναφέρεται στις πολεμικές επιχειρήσεις και στον Σαντάμ Χουσεΐν και τελικά παρουσιάζει αναλογίες με το σήμερα.
«Οι κυβερνήσεις συχνά πρέπει να εφεύρουν έναν εχθρό, εσωτερικό ή εξωτερικό, γιατί έτσι βολεύει. Ο Ερντογάν έχει πρόβλημα με τη λίρα. Άρα κάποιος πρέπει να φταίει. Τη μία φταίνε οι Κούρδοι, την άλλη οι κακοί Έλληνες κ.ά. Η Αμερική θέλει να υπάρχει μία κακή Ρωσία. Η Ρωσία χρειάζεται μία κακή Αμερική. Ο απλός πολίτης, είτε είναι Ρώσος είτε Ουκρανός είτε Έλληνας είτε Τούρκος ψάχνει τις τσέπες του στα μέσα του μήνα και χάνει τελικά τ’ αβγά και τα πασχάλια. Και βγαίνουν και μερικοί και χειροκροτούν. Κανείς δεν κερδίζει, όταν γίνεται πόλεμος, εκτός από την αμυντική βιομηχανία».
-Εσείς με ποιο κριτήριο επιλέξατε η ερωτική ιστορία να διαδραματιστεί στην Κρήτη; Σας συνδέει κάτι ξεχωριστό με το νησί;
«Μεγάλωσα με τη μουσική του Νίκου Ξυλούρη και του Χαράλαμπου Γαργανουράκη. Σπούδασα Κοινωνιολογία στην Κρήτη, αγαπώ τους κρητικούς χορούς, μ΄ αρέσουν οι μαντινάδες, τα ριζίτικα. Άκουγα Μαρκόπουλο, Μουντάκη, Σκορδαλό, Κλάδο, Σκουλά, Ψαραντώνη και τους σύγχρονους. Έχω αγαπημένους μου ανθρώπους στο νησί, που ξέρω ότι, ανά πάσα στιγμή, μπορώ να χτυπήσω την πόρτα είτε για καλό είτε για στραβό.
Οι Κρητικοί είναι πολύ φιλόξενοι κι έχουν συναισθήματα και πάθος στην καθημερινότητά τους. Οι Ηπειρώτες είναι γενικά πιο εγκρατείς. Στα πέρατα του κόσμου θα βρεις Ηπειρώτη, στην πιο μακρινή γωνιά θα βρεις Κρητικό. Ήρθαν οι Κρητικοί να πολεμήσουν για την Ήπειρο αλλά οι Ηπειρώτες είχαν προηγουμένως πολεμήσει στην Κρήτη. Είναι ιστορικοί οι δεσμοί, που δεν σβήνουν. Κρητικοί έρχονται να σπουδάσουν στην Ήπειρο, Ηπειρώτες σπουδάζουν στην Κρήτη. Ηπειρώτες παντρεύονται Κρητικές, Κρητικοί παντρεύονται Ηπειρώτισσες».
-Πότε θα είναι διαθέσιμα τα νέα βιβλία και από ποια βιβλιοπωλεία θα μπορεί κάποιος να τα προμηθευτεί;
«Οι πρώτες παραγγελίες έχουν ξεκινήσει κι ήδη τα βιβλία φάνηκαν στην έκθεση Ηπειρωτών Λογοτεχνών κι Εικαστικών στο Γκάζι με πρωτοβουλία της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας. Τα βιβλία είναι διαθέσιμα στο κοινό για να τα παραγγείλει κάποιος από το e-shopτων εκδόσεων Κομνηνός από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο είτε για λόγους χονδρικής ή λιανικής. Για μένα όμως αξία έχει το μικρό βιβλιοπωλείο της γειτονιάς, που ταλαιπωρήθηκε μέσα στην υγειονομική κι οικονομική κρίση και τώρα ήρθε κι η ενεργειακή. Και χρειάζεται να μην κλείσουν τα βιβλιοπωλεία, γιατί είναι οι πιο σημαντικές εστίες Πολιτισμού μαζί με τις βιβλιοθήκες και τις λέσχες βιβλίου».
Βιογραφικό της συγγραφέα
Η Άννα Ι. Στεργίου γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στο Παλαιό Φάληρο με καταγωγή από την Ήπειρο και τη Σάμο. Σπούδασε Κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1990-’94). Από το 1994 άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος κι είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ. Από το 2016 είναι Κοινοβουλευτική Συντάκτρια. Άλλα βιβλία της είναι «Τα μάτια του φόβου», εκδόσεις Λιβάνη, «Τάσος Χαλκιάς: Το φύσημα του Θεού», εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη. Το παιδικό βιβλίο της «Οι περιπέτειες των Ατρόμητων της Μαργαριτοχώρας. Η κλοπή των λαγηνιών από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας» και το λογοτεχνικό της βιβλίο η «Κυρά του Δράκου» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κομνηνός.
Η Άννα Στεργίου μας παρουσιάζει τα δύο ολοκαίνουργα βιβλία της! - Tο συναισθηματικό λογοτεχνικό μυθιστόρημα η «Κυρά του Δράκου» και το παιδικό: "Οι ατρόμητοι της Μαργαριτοχώρας"
